رایحه درمانی که به عنوان اسانس درمانی نیز شناخته می شود، به طیف وسیعی از درمان های سنتی، جایگزین یا مکمل اطلاق می شود که از اسانس ها و سایر ترکیبات گیاهی معطر استفاده می کنند. اسانس ها برای نزدیک به 6000 سال است که با هدف بهبود سلامت یا خلق و خوی افراد استفاده می شود.
عمل آروماتراپی را می توان به تمدن های باستانی مانند مصر، یونان و روم ردیابی کرد که در آن اسانس ها برای اهداف دارویی و آرایشی مورد استفاده قرار می گرفتند.
اصطلاح آروماتراپی برای اولین بار در سال 1937 توسط شیمیدان فرانسوی رنه موریس گاتفوس ابداع شد که هنگامی که دست خود را در آزمایشگاه خود سوزاند به خواص درمانی روغن لوندر پی برد.

اسانس ها عصاره های غلیظ گیاهی هستند که از طرق مختلف به دست می آیند. آنها بسیار فرار هستند و در صورت قرار گرفتن در معرض هوا می توانند به سرعت تبخیر شوند. هر اسانس دارای ترکیب شیمیایی منحصر به فرد خود است که عطر، رنگ و خواص درمانی آن را تعیین می کند.

آروماتراپی معمولاً از طریق استنشاق یا استفاده موضعی استفاده می شود. استنشاق شامل تبخیر روغن ها در هوا با استفاده از ظرف پخش کننده، اسپری یا قطرات روغن یا تنفس آنها، به عنوان مثال در حمام بخار است. روغن های آروماتراپی علاوه بر ایجاد بوی مطبوع، می توانند ضد عفونی کننده تنفسی، ضد احتقان و دارای فواید روانی باشند. استنشاق روغن‌های ضروری سیستم بویایی را تحریک می‌کند، بخشی از مغز که به بو متصل است، از جمله بینی و مغز.

استفاده موضعی شامل رقیق کردن اسانس ها با روغن حامل و استفاده از آنها روی پوست است. ماساژ ناحیه ای که قرار است روغن در آن اعمال شود می تواند گردش خون را تقویت کرده و جذب را افزایش دهد. برخی استدلال می کنند که نواحی غنی تر از غدد عروقی و فولیکول های مو مانند سر یا کف دست ممکن است روغن ها را به طور موثرتری جذب کنند.

اسانس ها دارای درجات مختلفی از فعالیت ضد میکروبی هستند و اعتقاد بر این است که خواص ضد ویروسی، ضد قارچ، حشره کش و آنتی اکسیدانی دارند. مطالعات نشان داده‌اند که روغن‌های ضروری ممکن است به تقویت خلق و خو، بهبود عملکرد شغلی از طریق کاهش استرس و افزایش توجه، بهبود خواب، کشتن باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها، کاهش اضطراب و درد، کاهش التهاب، کاهش تهوع و تسکین سردرد کمک کنند.

برخی از اسانس های معروف عبارتند از: لوندر (معروف به دلیل خواص آرام بخش)، نعنا فلفلی (برای اثرات خنک کنندگی و تقویت کننده آن)، درخت چای (معروف به خواص ضد عفونی کننده اش)، اکالیپتوس (معروف برای فواید تنفسی آن) و لیمو (معروف به خاطر طراوت آن است. و رایحه نشاط آور).

توجه به این نکته ضروری است که اسانس ها بسیار غلیظ هستند و باید با احتیاط استفاده شوند. آنها را هرگز نباید مستقیماً بدون رقیق کردن روی پوست استفاده کرد و باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود. همچنین مهم است که قبل از استفاده از روغن‌های ضروری با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید، به‌خصوص اگر باردار هستید یا از قبل بیماری دارید.

در نتیجه، رایحه درمانی دارای تاریخچه غنی است و طیف گسترده ای از مزایای بالقوه را از طریق استفاده از روغن های ضروری ارائه می دهد. روغن‌های ضروری چه برای خواص درمانی‌شان یا صرفاً به‌خاطر رایحه دلپذیرشان استفاده شوند، می‌توانند راهی طبیعی برای افزایش رفاه جسمی و عاطفی ما ارائه دهند.